Bài thứ 4:


Những oái ăm giữa Aikido và Daitoryu-Aikijujitsu


Aikido tuy bắt nguồn từ Daito-ryu aikijujitsu, nhưng nhờ đầu óc quảng bá và quản lý của Dạo chủ Kisshumaru nên được bành trướng lớn mạnh trên thế giới. Tới giờ phút này, ngoaì Judo ra, ít có môn võ nào có thể nói là có 1 tổ chức chặt chẽ như aikido aikikai.

Như mọi người thấy, Daito-ryu aikijujitsu (DRAJJ) đã có từ cả thế kỷ nhưng chỉ tới năm 1975 mới trở thành 1 môn võ/ hệ phái chính thức, có 1 hệ thống quản lý.

Theo ý kiến cá nhân, tuy đòn Aikijujitsu rất hay và hiểm, nhưng vì gia đình Takeda là nhà võ nên không biết duy trì và quảng bá môn võ đó. Lúc Sokaku Takeda còn sống, nhờ tiếng đồn và oai phong của thầy nên môn võ được biết.

Ngược lại, Aikido của sư tổ tuy cũng rất hay, nhưng nhờ đạo chủ Kisshomaru biết phổ biến (marketing) và quản lý nên đã bành trướng mạnh hơn DRAJJ.

Theo lời của Tokimune Takeda, con của Sokaku Takeda, thì Sokaku công nhận là sư tổ Useshiba là người học trò giỏi nhất trong tất cả các học trò của Sokaku và khi nói tới võ công thì lúc nào Sokaku cũng nhắc tới Ueshiba.

Trong phong tục Á đông, cái tâm lý ''uống nước nhớ nguồn'' rất là quan trong và có thể vì lẽ đó nên có khá nhiều người không thích Sư tổ. Tui chỉ nêu lên những gì đã đọc thấy để cho các bạn tham khảo và tự quyết định lấy, chứ không có ý phê bình, chê bai hay nói ai đúng ai sai hết.



Sau đây là những ''việc lớn'' mà gia đìnhUeshiba hay bị chỉ trích:

- Đổi tên môn võ thành Aikido lúc Sokaku Takeda lâm bịnh nặng. Không biết có phải là trùng hợp hay không nhưng Sư tổ đặt tên môn võ thành Aikido khi Sokaku bị liệt nửa ngưòi sau cơn đau tim (stroke). Xin nhắc lại là trước khi trở thành Aikido chính thức, môn võ của sư tổ được biết và kêu dưới nhiều tên khác nhau: Ueshiba-ryu, Ueshiba Juku Aikijujitsu, Aikibujutsu, Kobukai aikido, Tenshin Aikibudo, Takemusu và cuối cùng là Aikido. Aikido được ''đăng ký'' chính thức vào năm 1942 ở hiệp hội Butokukai. Tổ chức Butokukai là cơ quan kiểm soát tất cả các môn võ tại Nhật trong đệ nhị thế chiến.


-Nói xấu về Sokaku Takeda. Những tính xấu về Sokaku Takeda đều nằm trong những sách nói về sư tổ. Có thể những thói đó là chuyện thật, nhưng có thể là dân Á đông không chấp nhận học trò ''phản hay chê'' sư phụ. Sokaku bị những tiếng ''xấu'' sau:

Vô học. Chuyện này là chuyện thật. Sokaku cho tới lúc chết, không biết viết và đọc chữ.
Ác, giết người như trở bàn tay.
Ham tiền và không tin người. Trong nhiều sách trích từ nhiều bài phỏng vấn với sư tổ, nhiều nguồn đã nói là Sokaku Takeda đã lấy tiền thù lao khoảng mấy trăm Yen (số tiền đó, bây giờ tương đương tới cả ngàn đô la), nhưng trong sổ sách ''kế toán'' của Sokaku thì chỉ là 10 Yen cho 10 ngày tập và mấy chục ký gạo (bên Nhật hồi xưa có thể trả tiền học bằng gạo).

Nhiều người nói là sư tổ không thích Sokaku Takeda vì Sokaku ''lợi dụng'' sư tổ nhiều wá. Có nhiều sách đã nói là sư tổ đã xây hay nhường căn nhà của sư tổ cho Sokaku, hay Sokaku đã tự tới nhà sư tổ ăn ở trong vòng mấy tháng.


- Không chấp nhận hay nhắc nhở tới nguồn gốc của Daitor-ryu trong Aikido. Hình như là đạo chủ đã nói là Aikido khác DRAJJ trong 1 số bài viết. Theo sổ sách kế toán của Sokaku Takeda thì sư tổ vẫn đi ''seminar'' với Sokaku cho tới cuối thập niên 30 (như vậy là gần 20 năm tập).




Theo nhận xét của tui thì sau khi sưu tầm khá nhiều bài và sách về DRAJJ và Aikido thì có 1 số người như có vẻ ganh tỵ sự thành công và bành trướng của Aikido hiện tại. Những nguời chính của DRAJJ trong chuyện này (ví dụ con của Sokaku, 1 số nhân vật chính trong DRAJJ hiện nay, v.v...), thì điềm đạm hơn 1 số tác gỉa. Họ chấp nhận là mỗi người có 1 cá tính khác nhau và tới 1 lúc nào đó trong đời sống, mỗi người có thể có 1 cách suy nghĩ và 1 đường hướng riêng. Và họ đã nghĩ như vậy về sư tổ và không có hờn giận gì hết. Họ chỉ nói là những đòn Aikido hiện tại không thực tế so với những đòn ''cũ'' thôi.


Câu nói trên công nhận khá đúng! Từ hồi aikido được gọi là ''võ tình thương'' thì tui có cảm tưởng nhiều người không coi Aikido như là 1 môn võ nữa! Cá nhân tui khi đi tới nhiêu võ đường Aikikai, cũng thấy ''nhột nhột'' chút xíu với cách tập ở một vài nơi.

Có 1 thầy đã nói (tui không nhớ là thầy nào nói hay đọc ở đâu nữa) là khi tập võ, nên kiếm thầy hay HLV nào mà đã học môn võ đó từ lúc trẻ với 1 thầy giỏi, và đang ở trong tuồi ''trung tuần'' vì lúc đó là lúc những võ sư đang ở ''tuyệt đỉnh'' về thể lực lẫn đòn thế của môn võ mình đang học.



Họ nói như vậy khi ví những đệ tử giỏi và sư tổ! Lúc sư tổ khoảng 50 t là lúc sư tổ có nhiều học trò giỏi và cũng là lúc mà Aikido được mọi người kính nể về kỹ thuật và thực tế. Khi Sư tổ về gìa (1960 trở đi), ai cũng vẫn sợ và nể sư tổ, nhưng các đòn thế đã ''trở thành quá hiền'' và không còn thực dụng nữa!

1 vài thầy hay nhắc là Aikido là võ và võ thì phải gây ấn tượng và có hiệu quả! Nhiều thầy sau khi coi 1 số biểu diễn của Aikido giữa 2 võ sinh ''tâm đầu'' hay đã tập với nhau 1 cách quá thân thuộc và ăn khớp như 1 đôi thí sinh thi đua nhẩy đầm, đã đâm ra chán nản và đã nói : Aikido là võ chứ không phải là nhẩy đầm. Nếu ai thích Yoga thì sẽ học Yoga, ai thích muốn múa hay nhẩy đầm thì sẽ lấy lớp muá hay nhẩy đầm, nhưng họ sẽ không vô lớp Aikido để học Yoga, muá hay nhẩy đầm đâu! Aikido là võ, và võ phải có hiệu quả!!!

(còn tiếp ....)