Mấy người có biết là

Hồi xưa, không phải ai cũng có thể học Aikijujitsu (tên Aikido)

Muốn học phải có 2 người giới thiệu. Tuy có 2 người giới thiệu nhưng cũng chưa chắc được nhận học.

Võ chỉ được dậy cho ''nhà giầu'', người có chức tước/ điạ vi : ví dụ - Gozio Shioda (Yoshinkan) là con của 1 bác sĩ nôỉ tiếng, hạm trưởng Yamamoto và Takeshita, mấy nhà buôn có tên tuôỉ ....

Hơn phân nửa số học trò trẻ của sư tổ đã theo học vì bị sư tổ đánh bại (Gozio Shioda, Tenryu (vô địch Sumo), Saito, ...). Những người này sau khi coi biểu diễn đều không tin là thật và xin ''thử'' ... tới lúc thua rồi mới chịu tin ...

Sư tổ sống là nhờ những võ sing ''gìa'' và có tiếng đó vì họ trả khá nhiều tiền. Nhưng Aikido sống và phát triển là nhờ những võ sinh trẻ kia.

Lệ phí cũng khá lạ : theo từng đòn, theo đầu người học

Lệ phí rất là mắc : 1 tháng =30 yen. thời 1920-1930, 30 yen là tương đương với 900 USD bây giờ

Lệ phí rất là ''vui'' : có người trả theo chén gạo.

Mỗi đệ tử của sư tổ Ueshiba được giấy phép chính thức mở võ đường phải đóng ''huê hồng'' cho sư tổ là 3 yen/ võ sinh

Võ đường là phòng ngủ. Ban đêm thì là phòng ngủ, ban ngày thì là sàn tập. Vì vậy mà về sau mới xây ra võ đường. Những nhà vừa làm võ đường vừa lảm phòng ngủ thì chỉ sau 3-4 năm là phải xây lại.

Võ đạo bên Nhật rất được tôn sùng : có nhiều người, cộng đồng biếu sư phụ mỗi tháng 100 yen ....

Sư tổ cũng phải đóng cho thầy Takeda 3 yen/ võ sinh trực tiếp (đệ tử ruột)

Cách đóng ''huê hồng'' vẫn còn tồn tại tới bây giờ. Những đai đen mà được passport Yudansha của Hombu dojo thì phải đóng niêm liễm cho Liên đoàn của mình. Người quản lý liên đoàn sẽ gửi $ về cho Hombu dojo theo lệ phí đã quyết định trước...

Sư tổ có 1 người cháu tên Norikia Inoue. Người cháu này thua sư tổ cỡ mười mấy tuổi và là bạn tập của sư tổ từ lúc ban đầu.

Người này võ giỏi chả khác gì sư tổ nhưng ít ai nói tới. Sư tổ nhờ người này dạy Aikido ở Osaka và Kameoka từ 1932 tới 1935 và cũng đứng lớp với sư tổ khi sư tổ dạy.

Inoue đã không liên lạc với sư tổ từ 1935, sau vụ ''lủng củng'' lần thứ 2 với đạo ''Omoto''. Thầy Inoue vẫn dây võ aikido ''nguyên chất'' như lúc học với sư tổ cho tới lúc qua đời (1994). Võ phái ấy tên là Shinwa Taido và Shinei Taido.

Sư tổ có 2 nữ đệ tử : Takako Kunigoshi và Kazuko Sekiguchi. Cô Kunigoshi có tài vẽ rất hay và là người đã vẽ hình đòn, trong mấy cuốn sách mà sư tổ phát cho những ai mà sư tổ thấy là có đủ khả năng để mở võ đường.

Võ đường đầu tiên của sư tổ tên là Kobukan. Sư tổ có dạy cho đạo Omoto trước nhưng võ đường của đạo ấy.

Nghe nói là đệ tử sư tổ gioỉ vì biết khá nhiều võ chứ không phaỉ chỉ Aikido. Trung bình mỗi người biết ít nhất 2 môn võ khác ngòai Aikido : Judo, kendo hay Karate


(còn tiếp ...)