Ngàn Cánh Hạc Giấy
Zeami Motokyo
Sự đa cảm được xâu thành từng chuỗi
Chúng chẳng biết kêu và chẳng biết bay .
Biểu tượng của niềm hy vọng ngây thơ
Gặp làn gió , chỉ hơi động đậy ...
Vô dụng , mỏng manh , những cánh hạc bằng giấy
được gấp nên bởi hai ngàn bàn tay
vốn chỉ quen kim chỉ , vá may .
Ôi nước Nhật , Người đợi chờ , nhẫn nhục
Ngàn cánh hạc , than ôi , bất lực
đến ức vạn con thì cũng vậy thôi
Chúng mong manh sao chọi nổi một tàu bay .
Thôi đừng gấp những cánh hạc bằng giấy
chỉ mình chúng thôi , quá ư ít ỏi
chỉ cầu nguyện thôi , phỏng có ích gì
( Nguyễn Việt Giang dịch )
--------------------
Đoạn 1
Năm 1939 , bóng ma của một cuộc chiến tranh thế giới đã lờ mờ hiện ra , một nhóm các nhà khoa học ý thức được nỗi ám ảnh này , thuyết phục Albert Einstein từ bỏ những đán đo của người đấu tranh cho hòa bình và dùng uy tín của ông viết thư cho tổng thống Roosevelt thúc giục nước Mỹ bắt đầu chương trình nghiên cứu hạt nhân . Dự án Mahattan bắt đầu khởi động .
_________
Đoạn 2
" Hãy làm như tôi nói , đừng làm như tôi làm - Trân Châu Cảng ở phía trước và Thiên Hoàng chờ tin thắng lợi " , giọng của đô đốc Yamamoto vang lên đanh lạnh & dứt khoát trong cuộc duyệt quân trước chủ nhật mùng 7 tháng 12 năm 1941 đúng 2 ngày . Chiến tranh Thái Bình Dương chỉ còn cách thời điểm ấy hơn 48 giờ .
_________
Đoạn 3
Ngày 20 tháng 10 năm 1944 , Hoa Kỳ chính thức đổ bộ lên đảo Leyte , những ngày huy hoàng của đế chế Nhật chẳng còn tồn tại bao lâu nữa . Nhưng với những kẻ cuồng say chiến tranh của nội các Thủ tướng Togyo , mọi thứ vẫn còn hy vọng , hy vọng nhiều là khác .
__________
Đoạn 4
Những năm tháng 1944 ......... hàng loạt phi đội cảm tử đã được thành lập mang tên Thần Phong - một ánh lửa cuối con đường và con mãnh hổ trọng thương bước vào cuộc tử chiến trong vô vọng .
" Cha mẹ yêu quý , số phận của quê hương phụ thuộc vào những hành động mà con sắp làm . Con sẽ không nhắm mắt chừng nào chưa giáp mặt với kẻ thù . Con trai của cha mẹ sẽ là một đóa hoa anh đào đẹp nhất ..... "
" Giá chúng tôi được lắng nghe những người Nhật thật lòng yêu nước . Tôi biết cái chết này không mang lại lợi ích gì , nhưng đó là điều phải đến . Mẹ thân yêu , trên vùng biển thân yêu của Thiên Hoàng , con sẽ nhìn thấy khuôn mặt mẹ trước khi ra đi mãi mãi ..... "
" Người vợ thương yêu của anh , giấc mơ hạnh phúc đã qua rồi , ngày mai anh sẽ lao máy bay vào tàu địch . Khi nghĩ đến tương lai của em , trái tim anh tan nát ...... "
( Trích những dòng thư cuối cùng gửi gia đình của các chiến binh Kamikaze )
___________
Đoạn cuối
8 giờ 15 phút giờ Tokyo ngày 6 tháng 8 năm 1945 , máy bay Mĩ ném quả bom nguyên tử đầu tiên xuống thành phố Hiroshima . Phần đông dân chúng trong phạm vi trung tâm vụ nổ bị thiêu thành tro bụi trong chớp mắt . Hiroshima trờ thành sa mạc chết . Chỉ 2 ngày sau , một sa mạc chết nhân tạo thứ hai được tạo thành ở Nagasaki đem theo sinh mạng của hàng trăm nghìn người . Những ngày sau đó , một mặt trời xám xịt và những trận mưa đen đầy tro bụi tiếp tục mở cánh cửa thiên đường cho biết bao người khác .
Ngày 15 tháng 8 , Nhật Hoàng tuyên bố đầu hàng Đồng minh vô điều kiện và từ bỏ nguồn gốc Thần thánh của dòng họ mình . Thế chiến II kết thúc .
----------------
Fly fly free spirit
earth cannot hold your dreams
and Heaven knows no pain
Ở Hiroshima trong công viên Hòa Bình , có một tượng đài kỷ niệm đặc biệt để tưởng nhớ những nạn nhân bị sát hại bởi bom nguyên tử . Trên đỉnh tượng đài là hình một cô bé đang giơ cao hai bàn tay nâng đỡ con hạc . Có một cô gái Nhật tên là Sadako Shasaki đã may mắn thoát nạn khi quả bom nguyên tử đầu tiên rơi xuống Hiroshima , khi ấy cô mới 2 tuổi . Nhưng mười năm sau , vào tháng 2 năm 1955 , cô phải nằm viện vì bị nhiễm phóng xạ nguyên tử . Niềm tin vào một truyền thuyết Nhật Bản là nếu gấp một nghìn cánh hạc giấy treo chung quanh phòng thì sẽ khỏi bệnh tật , cô bắt dầu nhưng mới chỉ gấp được 644 con hạc thì đã ra đi mãi . Xúc động trước cái chết của cô gái , các bạn học sinh trong toàn thành phố đã quyên góp tiền xây dựng tượng đài trên . Bên dưới tuợng đài khắc dòng chữ - Chúng tôi mong muốn " Hãy để cho hòa bình vĩnh viễn trên thế giới này " .
( Bài viết tổng hợp này dựa trên lời gợi ý của anh Lê Văn ngày 7 tháng 8 để kỷ niệm 62 năm thảm họa Hiroshima & Nagasaki . Haga xin cảm ơn anh Lê Văn rất nhiều )
